Indeks alfabetyczny | Indeks serii |
Teodor Żychliński : Złota księga szlachty polskiej. T. 1-31. Poznań, 1879-1908
Teodor Żychliński : Kronika żałobna rodzin wielkopolskich 1863-1876 r. Poznań, 1877
Teodor Żychliński (1836 - 1909), oficer w armii pruskiej, po wystąpieniu ze służby - dziennikarz, konspirator w okresie powstania styczniowego, później zainteresował się heraldyką i genealogią.
W 1877 r. wydał Kronikę żałobną rodzin wielkopolskich od 1863-1876 r. Zawiera ona krótkie życiorysy zmarłych w tym okresie znanych osób (nie tylko z terenu Wielkopolski), przedruki nekrologów i wspomnień publikowanych w prasie, a w pewnych wypadkach - skrócone genealogie rodów, nie zawsze dokładne. W 1879 r. rozpoczął wydawanie Złotej księgi szlachty polskiej, której kolejne roczniki ukazywały się aż do śmierci autora.
Złota księga szlachty polskiej składa się z dwóch zasadniczych części: Monografii historyczno-genealogicznych, zawierających opracowania poszczególnych rodów, oraz bieżącego almanachu polskich rodzin szlacheckich zawierającego Kronikę Rodzin, Nekrologię i różne dodatki okolicznościowe.
Układ poszczególnych tomów nie zawsze jest konsekwentny, a wartość dzieła nierówna (autor traktował je jako przedsięwzięcie dochodowe). Obok starannie opracowanych genealogii opartych na materiałach źródłowych, często dostarczanych przez zainteresowane rodziny oraz zawodowych archiwistów, zamieszczał kompilacje i przedruki z innych wydawnictw, a także panegiryczne historie wywodzone z nieistniejących źródeł, mające pochlebić rodom, których dotyczyły. Wartość późniejszych tomów jest większa niż początkowych, gdyż wydawca zdobył kilku fachowych współpracowników w różnych częściach kraju, poza tym niektóre rodziny (np. litewsko-ruskie) przesłały fachowe opracowania swoich genealogii. Jednak ostatnie tomy, które ciężko już chory autor znów opracowywał sam, mają niewielką wartość. Podobnie oceniać należy zamieszczane w środkowych tomach spisy dygnitarzy koronnych i litewskich oraz ich rodzin opracowane przez Teodora Żychlińskiego-syna i Józefa Mycielskiego, które są kompilacjami niepozbawionymi błędów. Najbardziej wiarygodne są niewątpliwie działy Kronika Rodzin i Nekrologia (pomimo natrętnie panegirycznego tonu), gdyż dotyczą spraw współczesnych autorowi, które mogły być przez niego w każdej chwili zweryfikowane. Pomimo bogactwa szczegółów zawartych w Złotej księdze szlachty polskiej należy podchodzić z ostrożnością do zawartych w niej informacji, gdyż rzetelność warsztatu źródłowego może okazać się pozorna.